Artykuł stanowi wprowadzenie do tematyki traumy w kontekście I wojny światowej. Autorka omawia podstawowe założenia teorii traumy kulturowej, aby, przywołując przykłady z historii Wielkiej Wojny, zilustrować pojęcia takie jak kryzys transformacji, tarcie dyskursów, charakter cierpienia i ofiary. Ukazuje, że trauma kulturowa nie jest jedynie efektem grupowego cierpienia, lecz rezultatem procesów kulturowych. Następnie analizuje reprezentacje traumy we współczesnych brytyjskich i francuskich powieściach L. Young, P. Barker, M. Dugaina oraz P. Lemaitre’a. W jej interpretacji postać gueule cassée, żołnierza o okaleczonej twarzy, staje się szczególnie pojemną metaforą oraz punktem wyjścia do rozważań na temat traumy kulturowej, państwa narodowego i tożsamości ludzkiej.
Słowa kluczowe: Wielka Wojna, trauma indywidualna/kulturowa, etyka, estetyka, okaleczona twarz, państwo narodowe, wykluczenie