Artykuły: Piotr Marecki

Celem artykułu jest omówienie subpola literatury cyfrowej w ujęciu ekonomicznym i socjologicznym. Użyto narzędzi wypracowanych przez Chrisa Andersona, zwłaszcza jego kategorii darmonomii, odniesionej do rynków niemonetarnych i ekonomii daru. Kategoria „za darmo” jest traktowana jako część słownika, którego można użyć do opisu mechanizmów rządzących wymianą dzieł cyfrowych w subpolu. Wskazane zostały także nowe reguły gry osiągnięte dzięki wprowadzeniu kategorii „za darmo” (m.in. pominięcie tradycyjnych pośredników, natychmiastowość odbioru). W perspektywie porównawczej analizie poddane zostało subpole literatury cyfrowej w Stanach Zjednoczonych i Polsce.

Autor używa słowników teoretycznych z zakresu materialności literatury, zwłaszcza technotekstów N. Katherine Hayles, liberatury Zenona Fajfera czy remediacji druku Jaya Davida Boltera. Terminologia teoretyczna zaangażowana zostaje do opisu dzieł polskiego pisarza i artysty wizualnego Roberta Szczerbowskiego, którego utwory zrealizowane w latach 70. i 80. i wydane na początku lat 90. XX wieku, rozpatrywane są w kategorii remediacji druku, ale także jako przykład świadomego wykorzystania nośników pisma i eksplorowania granic medium książki.

Autor kataloguje strategie subwersywne w polu literatury polskiej XXI wieku, które rozumiane są jako postawy samych twórców i techniki realizacji utworów literackich. Omawiane są strategie subwersywne Piotra Siweckiego, Jarosława Lipszyca, Sławomira Shutego jako najbardziej charakterystyczne, zastosowane narzędzia można jednak odnieść do większej ilości współczesnych autorów. Poza tym wskazano na innowacyjne formy produkcji i gry z rynkiem (programowo niskie nakłady, odejście od tradycyjnej książki, wolne licencje), gatunki (hiperfikcja, story art, mnemotechniki) i techniki twórcze (deejaying, remiks, plagiaryzm). Strategie subwersywne wpisane są w szerszą logikę zmiany w polu produkcji kulturowej i walki między obszarami konsekracji i awangardy (ze słownika socjologii sztuki Pierre’a Bourdieu).