Artykuły: Agnieszka Jagodzińska

Ludwik Zamenhof (1859-1817) jest znany i zapamiętany przed wszystkim jako „Doktor Esperanto”, twórca sztucznego języka ponadnarodowego o tej samej nazwie. Jednak jego próby stworzenia wspólnej podstawy, na której mogliby się spotkać ludzie pochodzący z różnych krajów, nie ograniczyły się jedynie do płaszczyzny języka, lecz objęły również sferę religii i narodowości.
Ten artykuł analizuje uniwersalistyczne projekty Zamenhofa i obecne w nich strategie językowe, które miały doprowadzić do porzucenia etnocentrycznego sposobu mówienia i myślenia o świecie, a tym samym przyczynić się do stworzenia nowej, „neutralnej” rzeczywistości. Pokazuje również, że esperanto było elementem sine qua non projektowanej przez niego utopii i że tylko w nim mogła ona wyrazić się w pełni. Ponadto rozważa pytanie o wpływ, jaki na religijno-narodowe poszukiwania Zamenhofa wywarło jego doświadczenie żydowskości.