Artykuły: Agnieszka Sobolewska

Artykuł stanowi recenzję książki Mateusza Chmurskiego pt. Ślady egzystencji. Dzienniki – sploty życia i twórczości w literaturze Europy Środkowej (1890–1920): Csáth, Irzykowski, Klíma (Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2023). W pierwszej części autorka przygląda się najważniejszym założeniom i tezom publikacji, które zostają umieszczone w szerszym kontekście badań nad modernizmem w Europie Środkowej oraz antropologią codziennych praktyk piśmiennych. W drugiej części recenzji stawia ona pytanie o komparatystykę środkowoeuropejską oraz metodologię badań nad specyfiką przełomu modernistycznego w kontekście środkowoeuropejskim.

Słowa klucze: dokumenty osobiste; komparatystyka środkowoeuropejska; autoanaliza; autoterapia; praktyki dziennikowe

Artykuł proponuje krytyczną refleksję nad źródłami metody biograficznej i jej związkiem z szybkim rozwojem psychologii w ostatnich dekadach XIX wieku. Autorka dowodzi, że konkursy pamiętnikarskie okresu międzywojennego były praktyką kulturową ściśle powiązaną z szybkim rozwojem nauk psycho-medycznych. Wskazuje też do jakiego stopnia fakt przypisania przez psychologię oraz psychiatrię przełomu XIX i XX wieku pierwszorzędnej roli codziennym praktykom piśmiennym odegrał rolę w uformowaniu się nowych sposobów myślenia o metodologii badań w naukach społecznych na wczesnym etapie ich rozwoju. Celem artykułu jest pokazanie, że to właśnie gatunki intymne umożliwiły wypracowanie określonej strategii badania i rozumienia psychiki jednostki w psychologii i socjologii pierwszej połowy XX wieku.

Słowa klucze: dokumenty osobiste; nauki psycho-medyczne; autoanaliza; psychoanaliza; konkursy pamiętnikarskie