W latach 1949-1954 w jednej celi stalinowskiego więzienia przebywali polski dziennikarz Stanisław Mierzeński i amerykański architekt Hermann Field. Wspólnie stworzyli wówczas dwie powieści, które w końcu lat 50-tych ukazały się drukiem . Literatura piękna jest rzadko wykorzystywana jako źródło do historii najnowszej, ale w badaniu historii więziennictwa jest inaczej. Byli więźniowie niechętnie dzielą się swymi przeżyciami, więc każda kartka zapisana ich ręką ma znaczenie. Forma literacka, sensualna i niejednoznaczna, często odsłania to co ukryte. W artykule wykorzystuję ustalenia socjologii więziennictwa i dokonuję analizy treści powieści pod kątem odniesień do relacji społecznych oraz uniwersalnych strategii przetrwania doświadczenia więziennego.
Słowa kluczowe: stalinizm, więzienie, relacje społeczne, powieść, strategie przetrwania