Artykuły: Francesca Fornari

„Nietypowy fenomen społeczny”, „rockstar poezji”, „ikona kultury popularnej”, nadzwyczajny „mix lekkości i intensywności”, noblistka „pop” – określenia prasy i krytyki dają miarę sukcesu twórczości Szymborskiej we Włoszech. Noblistka uważana jest dzisiaj za „doniosły głos włoskiej poezji”, zadziwiająca jest obecność jej dzieła w sieci, kino, teatr i muzyka, poeci i pisarze, a przede wszystkim publiczność czytelnicza uległa „zbiorowemu zauroczeniu” poezją Szymborskiej. Tekst prezentuje wybrane zjawiska świadczące o niesamowitej, kalejdoskopowej recepcji Szymborskiej we Włoszech.

Słowa klucze: Szymborska, recepcja, Włochy

Metodą krytyki genetycznej artykuł przedstawia pewne wątki obecne w brulionach wiersza Pan Cogito – zapiski z martwego domu, który w początkowych fazach pisania był opowieścią „wspomnienia Pana Cogito z azylu”. Tablice pokazują wyrazy związane z rzeczywistością azylu, poddane skreśleniom i usunięciom. Interpretacja obrazu rzeczywistości „szpitalnej świątyni „, miejsca pobytu bohaterów, została przeprowadzona na tle badań Goffmana i Foucault’a. Dedykacja jednej wersji tekstu pozwala zasugerować niektóre wspólne motywy „wspomnienia” Pana Cogito i Obłędu Krzysztonia.

Słowa kluczowe: Zbigniew Herbert – rękopisy – krytyka genetyczna – Goffman – instytucja totalna – Krzysztoń

Rękopisy pisarza odsłaniają tekst in statu nascendi, są przestrzenią budowania tożsamości tekstowej i odsłaniają konkretne wypadki interakcji między biografią a tekstem. Bruliony i notatniki Herberta są przestrzenią dialogu z samym sobą i z tradycją, zawierają zapisy lektur i rozświetlają palimpsestowy wymiar dzieła poety. Zjawiskiem kluczowym w dynamice pisania są skreślenia, które wiele mogą powiedzieć o podmiocie, o jego wyborach estetycznych. Badanie brulionów rozszerza pole interpretacji, zmusza do nowych pytań, mnoży wątpliwości, odsłania ukrytą twarz twórczości Herberta. Autorka, odwołując się do teorii francuskiej krytyki genetycznej, przedstawia te zagadnienia na podstawie konkretnych przykładów z materiałów znajdujących w Archiwum Zbigniewa Herberta.