Artykuły: Joanna Ostrowska

Artykuł stanowi próbę analizy queerowego archiwum prywatnego Adama Gawrona, osoby urodzonej w 1899 roku w jednej z miejscowości na trasie kolejowej Radom Główny – Dęblin. Gawron zmarł w wieku dziewięćdziesięciu lat pozostawiając kolekcję zdjęć i dokumentów rodzinnych. W 2021 roku zbiory trafiły do autorki, która rozpoczęła poszukiwania w celu odzyskania biografii bohatera. Punktem wyjścia do kwerend stała się seria zdjęć i kilka zachowanych klisz, na których widać całujących się mężczyzn.

Autorka stara się nakreślić mapę queerowych archiwów wywodzących się ze zbiorów prywatnych – kolekcji osób „bliskich” rozumianych szerzej niż tylko rodzina. Jednocześnie zapisywaną biografię bohatera traktuje jako jeden z wariantów wieloaspektowej opowieści, w której ważna jest społeczność lokalna. W opisywanym biograficznym śledztwie korzysta z kolekcji bohatera, archiwaliów wojennych oraz przeprowadza  rozmowy z osobami pamiętającymi Adama Gawrona.

Słowa klucze: queer, archiwum, biografia, bliscy, glitch, XX wiek

Artykuł stanowi próbę analizy homoseksualnych relacji barterowych w kompleksie obozowym Auschwitz-Birkenau-Monowitz. W polskiej pamięci zbiorowej pipel – służący więźniów funkcyjnych – funkcjonuje jako ofiara gwałtów w obozach, których sprawcami mieli być więźniowie homoseksualni. Przez lata błędnie łączono zjawisko relacji homoseksualnych w obozie (wszystkie kategorie więźniów) z osobną grupą skazanych na mocy paragrafu 175 StGB (podejrzenie o relacje homoseksualne). Z tego powodu mężczyzn, którzy trafili do obozu Auschwitz za tak zwany „sprzeczny z naturą nierząd” po pierwsze kryminalizowano, po drugie – usuwano z grona ofiar i uznawano za współsprawców. Ofiary przemocy seksualnej również pozostały anonimowe. Autorka stara się pokazać na jakieś zasadzie działają powojenne fantazmaty dotyczące przemocy seksualnej w stosunku do mężczyzn. Korzysta z nielicznych relacji ofiar, świadectw współwięźniów i źródeł literackich, które dotychczas nie były tłumaczone na język polski (Kacetnik).

Słowa kluczowe: pipel, obóz koncentracyjny, homoseksualista, paragraf 175 StGB, przemoc seksualna