Articles: Marcin Gołąb

W artykule przenalizowano sposoby opisywania dzieciństwa w pamiętnikach przesłanych na konkurs organizowany przez Instytut Gospodarstwa Społecznego w 1936 roku i zamieszczonych w tomach pokonkursowych, zawierających pamiętniki emigrantów do Francji i Ameryki Południowej. Zwrócono uwagę na ograniczenia związane z opisywaniem dzieciństwa i przedstawiono kierunki poszukiwania alternatywnych modeli opisu. Na przykładach przeanalizowano sposoby opisu dzieciństwa w pamiętnikach konkursowych. Skoncentrowano się na kwestiach szczęścia, granic dzieciństwa, rodziny, modeli rodzicielstwa wobec dzieci, szkoły oraz przemocy. Pamiętniki konkursowe emigrantów pokazują, że postrzeganie dzieciństwa ulega przemianom w ciągu życia i z pokolenia na pokolenie, ale jako narzędzia pozwalające na zapis pamięci są przekaźnikiem emocji i trudnych doświadczeń, które odtwarzane są podczas pisania pamiętnika.

Słowa klucze: emigranci, dzieciństwo, pamiętnik, konkurs, przeżycia

Celem artykułu jest pokazanie, na przykładzie dziennika nastolatka z końca lat 50. XX wieku, że dzienniki osobiste wytworzone przez dzieci i młodzież są pełnoprawnym źródłem do badań nad historią kultury. Kategoria „dziennika osobistego” została zaczerpnięta z pism P. Lejeune’a. Opublikowane zapisy dziennika obejmują lata 1957-1959, dotyczą Żywca i Warszawy. Treść zapisków oraz ich warstwa graficzna, którą edytor próbował oddać w druku, pozwala na refleksję nad codziennymi praktykami nastoletniego chłopca: pasjonata pirotechniki, harcerza, kolegi, ucznia i syna, który mimo licznych zajęć niekiedy odczuwa nudę. Dziennik nastolatka stanowi również zapis tych sfer minionej codzienności, które rzadko znajdują odzwierciedlenie w innych dokumentach.
Słowa kluczowe: młodzież, dzienniki, nastolatek, harcerstwo, nuda