Artykuły: Paweł Drabarczyk vel Grabarczyk

Nierzadko dziś podnoszona kwestia sprawczości samouczących się algorytmów w dziedzinie sztuki czerpie swą siłę z licznych mitów, nieporównanie starszych niż epoka cyfrowa. Najmocniej na wyobraźnię zdają się działać prace prezentowane jako dzieła stworzone przez SI jako nie-ludzkiego autora. Tymczasem istotą wielu prac reklamowanych jako twórczość sztucznej inteligencji jest raczej gra z mitologią i tworzenie iluzji niż oryginalne artystyczne przesłanie myślącego i zyskującego coraz większą autonomię „obcego”, którego powołaliśmy do życia. W przekonaniu autorów artykułu zrozumienie tego, co dziś prezentowane jest jako sztuka SI, wymaga zatem umiejętności odpowiedniego patrzenia. Nawiązując do klasycznej formuły Ortegi y Gasseta, można by rzec, że chodzi o „zerkanie na nią zezem”.

Słowa kluczowe: sztuczna inteligencja, sztuka, antropomorfizacja, algorytm, twórczość maszyn

Artykuł stanowi próbę spojrzenia na wzajemne relacje między kategorią wzniosłości i niesamowitego w wybranych współczesnych realizacjach artystycznych, których materią uczyniono ciemność. Punktem wyjścia dla niniejszych rozważań stały się refleksje Anthony’ego Vidlera, w szczególności te zawarte w tekście „Nieswojskie domy”. Z tej inspiracji wątki zaczerpnięte z eseju Freuda Niesamowite skonfrontowane zostały z elementami teorii wzniosłości, przede wszystkim Kantowskiej i Burke’owskiej, także w kontekście sztuki współczesnej. Zdaniem autora, wkład niesamowitego w estetykę wzniosłości należałoby traktować nie jako porządek konkurencyjny, lecz raczej jako poszerzenie kodu sublimicystycznego – wzajemna zależność obu kategorii zdaje się przypominać często migotanie czy oscylację.

Słowa kluczowe: Wzniosłość, niesamowitość, sublimicyzm, awizualność