Artykuły: Andrzej Marzec

Autor zdaje sprawę ze zwrotu spekulatywnego w naukach posthumanistycznych i wskazuje na jego światotwórczą rolę. Zastanawia się nad kształtem, rolą oraz wpływem filozoficznych pojęć na zmianę rzeczywistości, wykorzystując kategorie prze!sądów Nicka Landa oraz metanoi Armena Avanessiana.  Następnie odróżnia od siebie fikcje postmodernistyczne od opowieści spekulatywnych, które uznaje za niezbędny składnik myślenia realistycznego. Przedstawia konkretne spekulatywne propozycje: science fiction w ujęciu Donny Haraway i porównuje ją ze śmiałym projektem extro-science fiction Quentina Meillassoux. Na koniec udowadnia, że opowieści, które posługują się spekulacją, wyrastają z przeczucia, że realistyczne myślenie musi być dziwne (Graham Harman) lub nawet magiczne (Federico Campagna).

Słowa kluczowe: przyszłość, kosmogonie, spekulatywny realizm, prze!sąd (hyperstition), extro-science fiction, dziwny realizm

Autor tekstu analizuje zjawisko znikania nie-ludzi w: czarnych skrzynkach (Bruno Latour), wycofywania się w poręczność (Martin Heidegger/Graham Harman) oraz ich rozpływaniu się w Naturze (Timothy Morton). Zadaje pytanie o przyczynę katastrofalnego w skutkach oddzielenia ludzi oraz nie-ludzi i odpowiedź odnajduje korzystając z filozoficznych narzędzi Mortona. Jednym z głównych powodów wspomnianej separacji jest przejście od kolektywu zbieracko-łowieckiego do wspólnoty rolniczej, które funduje agrologistykę (agrilogistics), czyli myślenie o nie-ludziach w kontekście zasobu oraz własności prywatnej. Autor stara się rozwinąć myślenie o ekologii bez pojęcia Natury oraz posługuje się mortonowskim pojęciem ciemnej ekologii (dark ecology), aby zarysować możliwość innej wspólnoty, solidarnej z nie-ludźmi.
Słowa kluczowe: nie-ludzie, ontologia zorientowana na przedmioty, Timothy Morton, ciemna ekologia, ekologia bez Natury

Dlaczego współczesna kultura jest tak bardzo przywiązana do swojej przeszłości oraz skoncentrowana na własnych resztkach, które w zadziwiająco krótkim czasie stały się głównym obszarem zainteresowania jej twórców? Autor pragnie odnaleźć odpowiedź na to pytanie, wykorzystując quasi-pojęcie „widma” Jacquesa Derridy do interpretacji artystycznej twórczości „found footage” – prac Billa Morrisona oraz innych artystów zafascynowanych niezwykle twórczą i produktywną siłą rozkładu. Ten ciekawy gatunek filmowy, nieustannie zapatrzony w przepastne zasoby archiwum, nie tylko wyciąga na światło dzienne ślady nieistniejącej już dawno rzeczywistości, budzi w swoich widzach głębokie poczucie nostalgii oraz wskazuje na słabą obecność przeszłości w teraźniejszości, ale przede wszystkim fetyszyzuje resztki.
słowa kluczowe: widmontologia, found footage, archiwum, dekonstrukcja, resztki

Celem artykułu jest wyeksponowanie roli, jaką w procesie konstruowania uniwersalnego podmiotu odgrywa powtórzenie. Autor wykorzystuje przede wszystkim teorie psychoanalityczne oraz krytykę metafizyki obecności. Podmiot wbrew pozorom nie wyłania się z nicości czy też chaosu, lecz powstaje z nieznośnego lęku przed nimi, który staje się twórczym ruchem – ucieczką mającą zasłonić przerażającą pustkę. Ucieczka przed pustką zmienia się w przymus powtarzania. Główną rolę w konstruowaniu podmiotu odgrywa głos i mowa, dzięki którym dochodzi do powstania świadomości. Nawracające czynności kompulsywne doprowadzają do wytworzenia twardego podmiotu (Narcyza), ufundowanego na zasadach fonocentryzmu i logocentryzmu. Powstały wskutek powtórzeń zawsze już obecny, obiektywny i odcieleśniony podmiot falliczny zostaje w końcu utożsamiony z męskością.