Artykuły: Adam F. Kola

Wśród polskich nurtów antropologii literatury, a nawet szerzej – antropologizowania różnych dyscyplin humanistyki i nauk społecznych, warta przypomnienia jest tradycja Forum Humanistycznego (FH). Istniejąca nieformalnie przez dekadę (2005-2015), labilna grupa badaczy i badaczek przede wszystkim z Torunia i Olsztyna (z zaprzyjaźnionymi osobami m.in. z Warszawy, Krakowa, Wrocławia czy Poznania), wypracowała własne sposoby uprawiania humanistyki i nauk społecznych. Efektem jej działalności jest dziesięć książek sygnowanych wspólnym logo Colloquia Humaniorum, składające się z bez mała 150 artykułów, zaś w jej obradach wzięło udział 85 osób. Celem artykułu jest nie tyle historia samego FH, co re-konstrukcja (wspólnego?) projektu antropologicznego (w tym i antropologii literatury) kryjącego się za tą inicjatywą.

Słowa kluczowe: antropologia literatury, Forum Humanistyczne, antropologizowanie humanistyki, mikrohistoria dyscyplinarna

recenzja: Tomasz Bilczewski, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Universitas, seria Horyzonty Nowoczesności, Kraków 2010.

Artykuł przedstawia wyłanianie się nowego paradygmatu badań porównawczych – literatury światowej, wskazuje na najważniejsze etapy tego procesu w okresie ostatnich 20 lat. Skupia się nie tylko na wymiarze konceptualnym i ideowym, ale również na wymiarze instytucjonalno-organizacyjnym (publikacje, czasopisma, instytucje, konferencje, itd.), wskazuje nie tylko na aspekt naukowy, badawczy, lecz również – edukacyjny i popularyzatorski. Wskazano na niewolną od słabości krytykę tego paradygmatu. Uwagi końcowe pokazują literaturę światową w perspektywie przemian współczesnej akademii i dostosowania się do wymogów rynku intelektualnego i prób wypracowania kompromisu między komparatystyką literacką a literaturą światową w postaci komparatystyki literatury światowej.

Recenzja książki: Danuta Ulicka, Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej, Kraków: Universitas, 2007.

Artykuł przedstawia nowy paradygmat w badaniach komparatystycznych określany mianem komparatystyki kulturoznawczej. Niniejsza propozycja odwołuje się do nie-klasycznych nurtów współczesnej humanistyki, przede wszystkim do popularnych na Zachodzie studiów kulturowych. W centrum projektu sytuowany jest kulturalizm i konstruktywizm, bazujący na społeczno-regulacyjnej koncepcji kultury Jerzego Kmity, wzmocniony o ideę wspólnot interpretacyjnych Stanleya Fisha. Zwraca się także uwagę na etyczne uwikłanie humanistyki. Tak zarysowana propozycja metodologiczna wpisuje się w zwrot kulturalistyczny we współczesnej humanistyce