Artykuły: Adam Fitas

Artykuł przypomina najważniejsze wydarzenia związane z jubileuszem 40-lecia nadania Czesławowi Miłoszowi doktoratu honoris causa KUL i z jego odwiedzinami kraju w 1981 roku po 30 latach emigracji. Obok elementów kronikarskich tekst zawiera fragmenty najważniejszych przemówień i spotkań, a także nieznane reakcje polonistów związane z tym wydarzeniem. Poza tym autor artykułu sięga do materiałów archiwalnych i zarysowuje postawę zmagania się poety z własną rolą w kontekście niezwykłych zdarzeń dziejowych.

Słowa kluczowe: Czesław Miłosz, poezja, „Solidarność”, KUL

Artykuł stanowi próbę przybliżenia tajemniczych związków literatury i rzeczywistości, które powstają w trakcie spotkania między wrażliwym czytelnikiem a utworem poetyckim. Punktem wyjścia rozważań jest książka Walc na troje, która za pomocą tekstów literackich, korespondencji oraz materiałów brulionowych i zdjęć przedstawia niezwykłą recepcję jednego wiersza Czesława Miłosza. Recepcja ta uwidacznia interesujące sploty i relacje pomiędzy życiem autora, bohaterów i odbiorców jego wierszy a istnieniem postaci i sensami uwiecznionymi za pomocą poetyckiej wyobraźni w tekście literackim.

Słowa kluczowe: Czesław Miłosz, Walc, Krystyna Papierkowska, Danuta Zamącińska, poezja a rzeczywistość

Artykuł jest wspomnieniem o Józefie Japoli, literaturoznawcy z KUL zmarłym w listopadzie 2018 roku. Japola zostaje przedstawiony w trzech perspektywach: 1) jako tłumacz i badacz, 2) jako nauczyciel, 3) jako człowiek.

Słowa kluczowe: Józef Japola, Walter Jackson Ong, onglish, metafora, teoria literatury, badania literackie, oralność, piśmienność, sacrum w literaturze.

Jerzy Madejski, Praktykowanie autobiografii. Przyczynki do literatury dokumentu osobistego i biografistyki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2017.
Słowa kluczowe: autobiografia, biografia, dziennik, przyczynek, portret

Artykuł stanowi próbę opisu i egzemplifikacji jednego z kluczowych motywów w prozie publicystycznej i artystycznej Józefa Mackiewicza. Ptaki są bowiem elementem przyrody szczególnie często goszczącym na kartach tekstów pisarza i obdarzonym różnymi funkcjami artystycznymi. Autor odsłania najważniejsze z nich opierając się na analizie i interpretacji noweli Mackiewicza Faux-pas ciotki Pafci oraz przywołując inne przykłady z jego publicystyki i beletrystyki. Ptaki okazują się być wyraźnym pars pro toto przyrody w świecie przedstawionym Mackiewicza i wskazują na napięcie między tym, co naturalne, a tym, co ludzkie w rzeczywistości opanowanej przez politykę i ideologię w wieku XX. Artykuł oparty jest na tradycyjnej metodologii strukturalnej, ale może stanowić swoisty materiał i punkt wyjścia do sugerowanych na jego końcu nowoczesnych ujęć metodologicznych (np. ekokrytyka, naturalne i ludzkie w refleksji Waltera Benjamina czy Giorgio Agambena).
Słowa kluczowe: Józef Mackiewicz, ptaki, natura, człowiek, ideologia

Artykuł stanowi próbę strukturalnego opisu i interpretacji jednego motywu w prozie publicystycznej i artystycznej Józefa Mackiewicza. „Duha”, czyli pałąk będący częścią podlaskiego zaprzęgu konnego, okazuje się przedmiotem, który jest nośnikiem wielu znaczeń istotnych dla twórczości autora Kontry. Po pierwsze, sygnalizuje on swoją etymologią pochodzenie pisarza wywodzącego się z obszaru, gdzie wpływy języków wschodniosłowiańskich były bardzo silne. Po drugie, jest metonimią Wielkiego Księstwa Litewskiego, czyli znakiem tożsamości terytorialnej pisarza, odsyła do kluczowych dla Mackiewicza poglądów: idei krajowej i patriotyzmu pejzażu. Po trzecie, może stanowić figurę jego postawy ekologicznej oraz wprowadza w ważne pola semantyczne (droga, ruch). Po czwarte, współtworzy metaforę kluczowej dla tej twórczości konfrontacji świata kresów wschodnich Rzeczypospolitej z komunizmem.

Pożegnanie Władysława Panasa[