Artykuły: Bernadetta Darska

W artykule zaprezentowano próbę nowego odczytania cezur czasowych porządkujących życie literackie polskiego reportażu. Punktem wyjścia jest powszechnie stosowana cezura roku 1989 oraz podział, który zaproponował Kazimierz Wolny-Zmorzyński. Autorka, nie tracąc z oczu powyższych odniesień, proponuje zastosowanie tzw. mikrocezur, celem odnotowania tych punktów zwrotnych, które wpływają znacząco na rozwój gatunku i na rozpoczęcie nowego etapu w funkcjonowaniu reportażu we współczesności. Istotnym kontekstem dla zaprezentowanej propozycji jest nowa rzeczywistość medialna oraz dostrzeganie roli pełnionej przez nowe media.

Słowa kluczowe: cezura, mikrocezura, reportaż, reportaż polski

Artykuł jest refleksją na tymi reportażami, które z racji formy i kompozycji można by określić mianem reportaży wielogłosowych/polifonicznych, reportaży świadectw lub reportaży głosów. Refleksja nad tym specyficznym sposobem relacji reporterskiej stanie się pretekstem do rozważań na temat płynności gatunkowej, zmącenia gatunków, nieoczywistości przyporządkowań, a także takich kwestii jak kategoria pamięci, relacja świadka, podmiotowość świadectwa. W tle zarysowany zostanie także kontekst sygnatury autorskiej, w tym wypadku reporterskiej, gdyż taki akurat sposób zapisu jest charakterystyczny np. dla Swietłany Aleksijewicz czy Jeana Hatzfelda. Pokazane zostaną sposoby sygnalizowania przez reporterów podjętej strategii wielogłosowości i konsekwencji wynikających z tego gestu.

Słowa kluczowe: reportaż świadectw, reportaż głosów, reportaż polifoniczny, świadectwo

Pretekstem do napisania artykułu było pojawienie się pierwszej biografii Stanisława Grzesiuka oraz wznowienie jego trylogii w wersji nieocenzurowanej. W tekście przyglądam się zależnościom między biografią napisaną przez Bartosza Janiszewskiego a autobiograficznymi zapiskami, które składają się na trzy powieści barda stolicy. Interesuje mnie nie tylko nieoczywistość gatunkowego przyporządkowania, ale i możliwe sposoby odczytania Grzesiukowej opowieści dzisiaj, kiedy jego historia nie wszystkim jest znana. Ważnym kontekstem będzie aspekt popularyzacyjny wspomnianych działań wydawniczych, prowadzący do przypomnienia postaci warszawskiego autora i osadzenia go we współczesnym kanonie literackim.

Słowa kluczowe: biografia, autobiografia, popularyzowanie, przypominanie

Interesuje mnie bohater (lub bohaterka), który zajmuje się nauką i wykorzystuje badania naukowe do wzmocnienia swojej skuteczności w tropieniu przestępców i ustalaniu przyczyn zbrodni. Znaczenie ma również fakt, iż część autorów kryminałów przenosi własne doświadczenia zawodowe związane z nauką na swoich bohaterów. Dla wielu odbiorców kultury popularnej wiedza zawarta w powieściach ma wymiar edukacyjny. Warto zauważyć, że pisarze, w tym przywołane przez mnie autorki, skupiają się nie tylko na merytorycznej, lecz także na etycznej stronie zagadnienia. Opowieść o wykorzystywaniu nauki w śledztwie zamienia się więc często w propagowanie szacunku dla zmarłego oraz dla jego przerwanej za sprawą nagłej śmierci historii.