Artykuły: Krzysztof Brenskott

„Miłość, miłosierdzie to są pojęcia, które w wielkich systemach filozoficzno-światopoglądowych i religijnych funkcjonują w świecie od 2000 lat. W jakimś sensie ta czułość jest przy tym maleńka” – tymi słowami na przemowę noblowską Olgi Tokarczuk zareagował Piotr Gliński. Zarzut kierowany przez ministra pod adresem pisarki wynika z niezrozumienia intencji noblistki. To właśnie brak zakorzenienia w historii filozofii, niemożność osadzenia czułości w konkretnym systemie religijnym, wolność od przypisanych znaczeń i skojarzeń, decyduje o doborze akurat tej kategorii przez autorkę. Rozumienie czułości jako współodczuwania i rozpoznawania w sobie współbraci w cierpieniu, znajduje również odbicie w sposobie, w jaki noblistka wykorzystuje literacko myśl Wschodu.

Słowa klucze: czułość, miłość, Tokarczuk, buddyzm zen, Nagroda Nobla

Autor proponuje namysł nad motywami kabalistycznymi, obecnymi w twórczości Czesława Miłosza, w perspektywie ich związków z gnozą, a rozważania teoretyczne uzupełnia przykładową interpretacją utworów z tomu Dalsze okolice. Literatura przedmiotu analizująca wątki i motywy kabalistyczne prezentuje się skromnie w porównaniu z pracami poświęconymi innym tradycjom religijnym obecnym w dziele poety. Refleksja nad motywami kabalistycznymi, jeżeli się u badaczy pojawia, to najczęściej przy okazji omawiania związków Miłosza z judaizmem i tradycją gnostycką. Ta ostatnia formacja religijna, ze względu na związki z myślą kabalistyczną, wydaje się istotna przy próbie odpowiedzenia na pytanie o to, jaką rolę może pełnić kabała w twórczości noblisty.
Słowa kluczowe: kabała, gnostycyzm, Czesław Miłosz, Dalsze okolice, Izaak Luria