Artykuły: Magdalena Rembowska-Płuciennik

Artykuł poświęcony jest jednostronności i uproszczeniu obrazu migracji i rodziców migrujących z Polski po 2004 w polskiej literaturze dla dzieci i młodzieży. Autorka analizuje strategie narracyjne wspólne kilku najważniejszym powieściom o tej tematyce. Artykuł łączy perswazyjną moc tych rozwiązań z obrazem rodziny i podziałem ról opiekuńczych obecnym w polskiej kulturze oraz wskazuje nieadekwatność tego obrazu do zachodzących zmian globalnych, w których migracja odgrywa ważną rolę. Artykuł wskazuje na brak schematów narracyjnych związanych z kategorią rezyliencji jako na cechę tego nurtu literatury dla dzieci, co może wiązać się ze statusem dziecka w kulturze polskiej.

Słowa klucze: literatura dziecięca i młodzieżowa, migracja, rezyliencja, rodzina transnarodowa, rodzice nierezydencjalni

Artykuł poświęcony jest jednostronności i uproszczeniu obrazu migracji i rodziców migrujących z Polski po 2004 w polskiej literaturze dla dzieci i młodzieży. Autorka analizuje strategie narracyjne wspólne kilku najważniejszym powieściom o tej tematyce. Artykuł łączy perswazyjną moc tych rozwiązań z obrazem rodziny i podziałem ról opiekuńczych obecnym w polskiej kulturze oraz wskazuje nieadekwatność tego obrazu do zachodzących zmian globalnych, w których migracja odgrywa ważną rolę. Artykuł wskazuje na brak schematów narracyjnych związanych z kategorią rezyliencji jako na cechę tego nurtu literatury dla dzieci, co może wiązać się ze statusem dziecka w kulturze polskiej.

Słowa klucze: literatura dziecięca i młodzieżowa, migracja, rezyliencja, rodzina transnarodowa, rodzice nierezydencjalni

Artykuł prezentuje interakcyjny model opisu narracji w drugiej osobie. Nawiązuje do interdyscyplinarnych badań nad perspektywą drugoosobową, jakie zaowocowały w naukach o poznaniu, filozofii i socjologii tzw. „zwrotem do ty”. Autorka omawia ten nurt refleksji na tle dotychczasowych narratologicznych ujęć narracji drugoosobowej. Wprowadza do badań nad nią siatkę pojęciową opartą na enaktywnej teorii poznania, w której współdziałanie z innymi podmiotami postrzegane jest jako niezbywalny składnik ludzkiej kognicji. Artykuł przedstawia narrację kierowaną do „ty” jako interakcję inicjatora (referenta zaimka „ty”) i interaktora („ja” odpowiadającego swą opowieścią na cudze działania). Partycypacyjny potencjał tej formy opowiadania uznany jest za najważniejszy wyróżnik jej semantyki.

Słowa kluczowe: narratologia, narracja drugoosobowa, enaktywizm, interakcja, partycypacja narracyjna

Artykuł omawia nową formę literatury obecnej w sieci: wykorzystanie aplikacji na urządzenia mobilne (np. smartfon lub tablet) jako nośnika dla powieści na przykładzie pionierskiego przedsięwzięcia artystycznego, jakim jest wielomedialna seria The Pickle Index. Z perspektywy komparatystyki multimedialnej analizowane są sposoby konstruowania narracji w różnych częściach tego projektu artystycznego, obejmującego książki drukowane, aplikację mobilną oraz wersję na czytnik. Artykuł wskazuje, że celowe zderzenie ze sobą różnych potrzeb, praktyk czytania i przyzwyczajeń komunikacyjnych odbiorcy w dobie wielomedialnego czytelnictwa staje się najważniejszym tematem The Pickle Index.

Słowa kluczowe: The Pickle Index, powieść aplikacja, immersja, media społecznościowe, transmedialność, multimodalność, studia nad odbiorem

Artykuł dotyczy wyzwań, jakie stają przed empirycznymi badaniami odbioru literackiego w dobie rozwoju literatury cyfrowej i nowych mediów. Omawia zmiany metodologiczne i terminologiczne w tej subdyscyplinie wprowadzone przez nowy kontekst medialny. Stawia pytania, czy hiperlektura może podważać przekonanie o poznawczych i emocjonalnych korzyściach z czytania opowieści. Celem artykułu jest rozpoznanie tych kategorii doświadczeniowych, które powinny zostać włączone do przyszłych badań tego typu. Są to m.in. dyspersyjność lektury, partycypacja i współdziałanie versus imersja/emersja. Autorka wskazuje również nowe wpływy literatury cyfrowej na przemiany literatury tradycyjnej, np. wzmocnioną kulturową rolę narracji w 2. osobie.

Słowa kluczowe:  empiryczne badania nad literaturą, recepcja literatury cyfrowej, dyspersja, nowe media, partycypacja

Autorka omawia związki między narracją literacką, jej poetyką i intersubiektywnością.

Autorka omawia problem relacji między wyobrażeniami a zaangażowaniem emocjonalnym w fikcję.

Artykuł jest wstępną propozycją redefiniowania podstawowych pojęć narratologicznych w nawiązaniu do problematyki i metod analitycznych narratologii kognitywnej. W jej świetle narracja literacka stanowi eksperyment w przyjmowaniu i reprezentowaniu cudzej perspektywy (poznawczej, emocjonalnej, perceptualnej). Fakt ten wiąże się z własnościami jednej z podstawowych form ludzkiej świadomości – z funkcjonowaniem intersubiektywności jako stałego ukierunkowania świadomości na obecność innych ludzi, postrzeganych jako podmioty intencjonalne i mentalne. Możliwość uwzględnienia cudzej perspektywy jest jedną z najważniejszych cech ludzkiej kognicji, o wielkim znaczeniu dla kooperacji i komunikacji. Autorską kreację bohatera i jego czytelniczą reprezentację mentalną można uznać za akt imaginacyjnego symulowania cudzej perspektywy. Wykorzystanie kognitywnego modelu intersubiektywności w teorii narracji pozwala na nową interpretację zagadnień związanych z komunikacją literacką, postacią literacką, odbiorem literatury. Umożliwia też rozszerzenie problematyki świadomości w literaturze poza konwencje przedstawiania mowy wewnętrznej bohatera.

Recenzja. Joanna Bielska-Krawczyk Między widzialnym a niewidzialnym. Twórczość Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Kraków 2004

Homo dolens – człowiek obolały – jako model osoby-ciała w twórczości Odojewskiego

Recenzja. Anna Wieczorkiewicz Muzeum ludzkich ciał. Anatomia spojrzenia, Gdańsk 2000

Recenzja. Odojewski i krytycy. Antologia tekstów, wybór i opracowanie S. Barć, Lublin 1999

Recenzja. Zdzisław Kudelski, Studia o Herlingu-Grudzińskim. Twórczość – recepcja – biografia, Lublin 1998