Autor rekonstruuje koncepcję przestrzennego układu kultury Aleksandra Wallisa, opisującą geografię i cyrkulację praktyk kulturowych w socjalistycznej Polsce. Koncepcja ta pozostaje niezwykle przydatna jako narzędzie analizy ruchliwości przestrzennej polskiej neoawangardy lat 60. i 70. XX wieku. Skupienie się na przestrzennym układzie kultury, jego funkcjonowaniu, reprodukcji i modernizacji pozwala na podważenie prymatu historii politycznej oraz ułatwia stworzenie społeczno-kulturowej historii praktyk w polu sztuk wizualnych. Efektywne wykorzystanie tej koncepcji wymaga jej krytycznej aktualizacji oraz rozwinięcia przy użyciu szeregu pojęć i zagadnień czerpanych ze współczesnych teorii badawczych. Proponowany „powrót do Wallisa” wpisuje się w szerszą tendencję do przywracania pamięci o lokalnych modelach epistemicznych z okresu państwowego socjalizmu, sytuowania ich w ramach geografii wiedzy i włączania ich do globalnych repozytoriów narzędzi analitycznych.
Słowa klucze: Aleksander Wallis, przestrzenny układ kultury, socjalistyczna Polska, neoawangarda, sztuki wizualne, geografia artystyczna, modernizacja