Articles: Igor Piotrowski

Punktem wyjścia artykułu jest analiza hasła „Warszawa” pochodzącego z Niektórych wyrazów porządkiem abecadła zebranych Franciszka Salezego Jezierskiego. Sens dostrzeganej przez niektórych komentatorów (Wacław Berent, Andrzej Dobosz) nowoczesności myślowej i ciągłej aktualności uwag Jezierskiego o polskiej stolicy nie może być zrozumiana bez należytej rekonstrukcji kontekstów, to jest bez odniesienia hasła do pozostałych haseł z tekstu dykcjonarza, bez przywołania wizji Warszawy w tradycji encyklopedycznej epoki (Nowe Ateny Chmielowskiego czy Encyklopedia Diderota i d’Alemberta), bez odtworzenia tradycji publicystycznej i obiegowych wątków epoki, a wreszcie bez prześledzenia drogi życiowej autora. Te elementy składają się na przekonanie o wyjątkowości wypowiedzi Jezierskiego na tle ówczesnego piśmiennictwa i pozwalają postawić tezę o haśle „Warszawa” jako pierwszym w literaturze polskiej tekście eseistycznym o tematyce warszawskiej.