Artykuły: Mariusz Kazańczuk

20 XI 2017 w Zespole Edytorstwa Krytycznego Tekstów Dawnych odbyło się zebranie, na którym M. Kazańczuk i D. Gacka przedstawili swoją koncepcję przygotowywanej edycji tekstów Tomasza Nargielewicza. Polegałaby ona na wydaniu jedynie dłuższych form fabularnych, z pominięciem krótkich, które były już wcześniej wydane przez Teresę Kruszewską-Michałowską. W trakcie dyskusji przedstawiciele Komitetu Redakcyjnego Biblioteki Pisarzy Staropolskich zakwestionowali tę koncepcję, wyrażając pogląd, że edycja powinna odzwierciedlać dokładnie zawartość i układ manuskryptu. W efekcie tej dyskusji Zespół i Kierownik Pracowni uzasadnili szczegółowo swoją koncepcję w „Stanowisku Pracowni”. Przedstawili ją na seminarium kodykologicznym wraz z koreferatem dra Cybulskiego, do którego odniósł się A. Dąbrówka w swoim „responsie”.

Słowa kluczowe: książka rękopiśmienna, tekstologia, edycja krytyczna, tekst staropolski.

Keywords: manuscript book, textual scholarship – premodern, critical edition, Polish prose – 18^th c.

Koryfeusze heraldyki w dawnej Polsce bez wątpienia znali słowo „herbarz”, ale nie umieszczali go w tytułach swoich prac, gdyż w ich czasach nie oznaczało ono bynajmniej księgi herbowej, lecz… zielnik. Współczesna kategoria genologiczna herbarza wywodzi się z tradycji dopiero XIX-wiecznej. W odniesieniu do piśmiennictwa staropolskiego należy ją rozumieć szeroko, skoro w jej granicach mają się zmieścić dzieła bardzo odmienne i niepodobne do siebie. Na różnice między nimi warto spojrzeć przez pryzmat teorii Karlheinza Stierlego, z której można wysnuć stwierdzenie: każdemu dziełu nadaje kształt jego funkcja. Ważne jest to, kto pisze i dla kogo. Artykuł stanowi próbę sformułowania refleksji genologicznej na temat herbarzy staropolskich. Akcentuje i uzasadnia pogląd autora o związku tego gatunku z dawną historiografią.

Słowa kluczowe: herby, herbarze, szlachta, historiografia, dawna Polska, genologia, literatura staropolska

Geneza i motywy tematyki infernalnej w piśmiennictwie europejskim XVII i XVIII wieku

Fragmenty rękopisu Liborego Sroczyńskiego herbu Nowina, franciszkanina żyjącego w drugiej połowie XVIII wieku

Niepublikowane wcześniej fragmenty rękopiśmiennego zbioru Historye świeże i niezwyczajne z przełomu XVII i XVIII wieku, opracowane przez autora wraz z komentarzem o relacji między wiarą i okrucieństwem