EN
„Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” (ISSN 0867-0633) to dwumiesięcznik literaturoznawczy wydawany od 1990 przez Instytut Badań Literackich PAN we współpracy ze Stowarzyszeniem Pro Cultura Litteraria.
EN

Artykuły: Paweł Rodak

Zapomniana epopeja. Polskie konkursy pamiętnikarskie i literatura

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 2024 / 2

Artykuł przypomina wyjątkowo bogatą i ważną polską tradycję organizowania konkursów pamiętnikarskich i publikowania materiałów z tych konkursów (w XX wieku było to ponad 1500 konkursów!). Od początku wzbudzały one żywe dyskusje i pytanie o miejsce pamiętników konkursowych w polskim piśmiennictwie nowoczesnym (np. po publikacji Życiorysu własnego robotnika Jakuba Wojciechowskiego w 1930 roku czy Pamiętników chłopów w latach 1935-1936). W artykule dyskusje te są omawiane w szerszym kontekście relacji między dokumentem i literaturą oraz pytania o to, czym jest „literatura ludowa”. Puntem dojścia i główną tezą artykułu jest, polemiczna wobec tezy Andrzeja Ledera o „nienapisanej epopei”, konstatacja, że tysiące pamiętników i dzienników z organizowanych konkursów pamiętnikarskich stanowi bardzo istotny, choć w większości zapomniany, składnik epopei mówiącej o zmianach cywilizacyjnych i społecznych w Polsce w XX wieku.

Słowa klucze: pamiętniki, konkursy pamiętnikarskie, metoda biograficzna, dokument, literatura, literatura ludowa, ludowa historia Polski.

Michał, magisterium, miasteczko

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 2024 / 1

Wspomnienie o prof. Michale Głowińskim, wybitnym teoretyku i historyku literatury, zmarłym 29 września 2023 roku.

Słowa klucze: wspomnienie, Michał Głowiński, teoretyk literatury

Od biblioteki do archiwów. Droga badawcza „papieża autobiografii”

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 2019 / 1

Recenzja: Philippe Lejeune, Napisać swoje życie. Droga od paktu autobiograficznego do dziedzictwa autobiograficznego, przeł. Aneta Słowik, Małgorzata Sakwerda, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław 2017.

Słowa kluczowe: Lejeune Philippe, autobiografia, pakt autobiograficzny, dziennik osobisty, archiwa, Stowarzyszenie na Rzecz Autobiografii i Dziedzictwa Autobiograficznego

Czym jest antropologia literatury? Pytanie o początek literatury. Rozmowa z Danielem Fabre

Numer: 2009 / 4

W rozmowie z Pawłem Rodakiem Daniel Fabre wyróżnia najpierw dwa sposoby uprawiania antropologii literatury: pierwszy, polegający na antropologicznej lekturze dzieł literackich, drugi, zakładający, że literatura to nie tylko dzieła literackie, ale także instytucje literackie i role społeczne: pisarze, czytelnicy, wydawcy, księgarze, krytycy. Następnie wskazuje różne odpowiedzi na pytanie o początek literatury z antropologicznego punktu widzenia, zwracając zarazem uwagę, że literatura to nie tylko teksty, ale także cała „architektura” instytucjonalna wokół tekstów oraz wyobrażenia na temat twórczości i osoby pisarza, zaś literackość to kwestia recepcji. W drugiej części rozmowy Daniel Fabre mówi o najważniejszych składnikach sfery materialnej związanej z pisarzem i jego twórczością: rękopisach, wizerunkach pisarza, jego ciele, zwłokach i grobie. Na końcu rozmowy omawia znaczenie pisarzy w kształtowaniu się nowoczesnych tożsamości narodowych i ponadnarodowych.

Prawda w dzienniku osobistym

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 2009 / 4

W tekście autor posługuje się rozumieniem dziennika osobistego jako praktyki piśmiennej, w której dokonywanie zapisów jest jednocześnie działaniem o wielorakich funkcjach, a elementem mającym swój udział w znaczeniu i funkcjach tego działania jest wymiar materialny. Jeśli podmiotem tekstu jest jakieś „ja”, to pomiotem działania-pisania jest empirycznie istniejąca osoba, co zostaje potwierdzone śladem jaki pozostawia ona nie tylko w tekście, ale również w materialności dziennika. Prawda w dzienniku ma zatem charakter historyczny, osobowy i piśmienny (dziennik to seria datowanych, osobowych śladów). Prawda dziennika nie istnieje tylko na poziomie tekstu, ale jest prawdą życia osoby, która pozostawia swój ślad w praktyce prowadzenia dziennika, której istotnymi cechami jest piśmienność i materialność. Po przyjęciu takich założeń, autor omawia następnie trzy rodzaje diarystycznej prawdy, nazywając je kolejno: prawdą wydarzeń (czyli prawdą historyczną), prawdą doświadczenia (czyli prawdą psychologiczną lub osobową) oraz prawdą rzeczywistości (czyli prawdą metafizyczną lub transcendentną).

Wojna i zapis (o dziennikach wojennych)

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 2005 / 6

Autor proponuje spojrzenie na dzienniki wojenne jako piśmienną praktykę życia codziennego, mającą przynajmniej trzy istotne wymiary: egzystencjalno-pragmatyczny, materialny i tekstowy

Wojna w dzienniku - Spokój i Śmierć

Indeks autorów: Paweł Rodak
Numer: 1995 / 1

Odmienne sytuacje komunikacyjne w Szkicach piórkiem Andrzeja Bobkowskiego i Pamiętniku Andrzeja Trzebińskiego

Korzystając ze strony wyrażacie Państwo zgodę na wykorzystywanie przez nas plików cookies. W każdej chwili możecie Państwo zmienić ustawienia cookies a także dowiedzieć się na ich temat więcej. Kliknij tutaj Nie pokazuj więcej tej informacji