Duński krytyk literacki i publicysta Georg Brandes (1842-1827) odegrał ważną rolę w kulturze polskiej końca XIX wieku. Wygłaszając publiczne wykłady w Warszawie, Krakowie i Lwowie, wspierał on sprawę polskiej niepodległości, inspirując środowisko naszych rodzimych pozytywistów. Jednak wywołany przezeń spór wokół kwestii żydowskiej i polskiego antysemityzmu, sprawił, iż bliska relacja między Brandesem a Polakami przerodziła się w obcość i wrogość. Celem artykułu jest zbadanie tła, genezy i przebiegu powstałego konfliktu i zarysowanie perspektyw badawczych tego trudnego i wrażliwego politycznie zagadnienia. Podjęta zostaje próba analizy kluczowych w tym kontekście poglądów Brandesa, dotyczących kwestii polskiej i żydowskiej, które kształtowały się w domenie współczesnych mu dyskursów: liberalnego nacjonalizmu, asymilacji oraz syjonizmu.
Słowa kluczowe: Georg Brandes, kwestia żydowska, kultura i polityka XIX i XX w., komparatystyka