Artykuł zawiera próbę rekonstrukcji najważniejszych pól problemowych, w jakich w twórczości Czesława Miłosza pojawia się namysł nad Słowiańszczyzną, prowadzony w konwersacji z mitami Wielkiego Księstwa Litewskiego i Europy Środkowej. Temat ten okazuje się ważny nie tylko w kontekście osobistych doświadczeń autora Rodzinnej Europy, ale także w planie rozważań nad współczesną świadomością kulturową Polaków, o czym przed dekadą pisała Maria Janion w słynnej książce Niesamowita Słowiańszczyzna. Czy Miłosz zgodziłby się z interwencyjną tezą jej książki? Artykuł pokazuje pola refleksji wspólnej, ale też polemiki, którą Miłosz mógłby podjąć z Janion.
Słowa kluczowe: Czesław Miłosz, Maria Janion, wspólnoty wyobrażone, Słowiańszczyzna, mit Wielkiego Księstwa Litewskiego, mit Europy Środkowej