Artykuły: Dorota Wolska

Tekst stanowi metodologiczną refleksję nad badaniami prowadzonymi w ramach projektu „Laboratorium humanistyczne jako modus poznania”. Autorzy zestawiają w nim etnograficzne badania laboratorium prowadzone m.in. przez Brunona Latoura z podejściem archeologicznym Michela Foucaulta, wskazując na powiązania między nimi. Jakkolwiek etnografia laboratorium pozwala zwrócić uwagę na wciąż niedoceniane znaczenie infrastruktury w tworzeniu wiedzy humanistycznej, skupia się ona przede wszystkim na eksplorowaniu laboratoriów przyrodniczych, uniemożliwiając określenie tożsamości laboratorium humanistycznego. Przyjęcie perspektywy archeologii wiedzy nie tylko umożliwia wgląd we wciąż nierozpoznaną historię laboratoriów humanistycznych, ale również na uruchomienie „transcendentalnego kołowrotka” pozwalającego przyjąć perspektywę hipoepistemiczną i zobaczyć nie tylko to, co „na”, ale również „pod” powierzchnią wiedzy.

Słowa kluczowe: laboratorium humanistyczne, modus poznania, etnografia laboratorium, archeologia nauk humanistycznych, Bruno Latour, Michel Foucault

Artykuł stanowi próbę metarefleksji nad zjawiskiem „laboratoryzacji” humanistyki. Nawiązując do tekstu B. Latoura Dajcie mi laboratorium, a poruszę świat, autorzy zastanawiają się, czy i jak laboratorium może odmienić humanistykę oraz odróżniają laboratorium w humanistyce i laboratorium humanistyczne. Autorzy przedstawiają próbkę archeologii laboratorium humanistycznego (Ch.S. Peirce, A. Warburg, C. Lévi-Strauss). Rozważają także możliwość pracy zespołowej w humanistyce, uznając ten aspekt za najmniej rozpoznany. Proponowana przez autorów „współmyślność” jest kluczowym przejawem laboratoryjnej współpracy. Twierdzą oni, że laboratorium może stanowić locus oporu w/na uniwersytecie w czasach jego kryzysu.
Słowa klucze: laboratorium humanistyczne, labinarium, praca zespołowa, współmyślność

Pieśni doświadczenia Martina Jaya to wyborny przykład historii idei. Autor przedstawia mapę znaczeń pojęcia doświadczenia w europejskiej i amerykańskiej refleksji począwszy od koncepcji Michela Montaigne’a po rozważania XX wiecznych francuskich poststrukturalistów. Zrazu całościowo traktowane doświadczenie „rozpada się” na doświadczenie poznawcze, religijne, estetyczne, polityczne i historyczne, po czym pojawia się idea zaniku doświadczenia i w końcu koncepcja doświadczenia bez podmiotu i próby „odzyskania” tej idei. Krytycy dostrzegają w pracy Jaya schemat quasi Heglowski, a także Kantowsko-Weberowski model podziału modernizmu na trzy zasadnicze obszary doświadczenia. Jay nie przedstawia jasno kryteriów wyboru analizowanych koncepcji, sam uwzględnia trzy perspektywy, teorii krytycznej, pragmatystyczną i poststrukturalistyczną. Najpoważniejszy wydaje się brak uwzględnienia fenomenologii, w obrębie której pojawiła się nowa, antypsychologistyczna i antypozytywistyczna koncepcja doświadczenia.

Autorka omawia wzrost zainteresowania tytułowym zagadnieniem przez pryzmat transformacji w obrębie humanistyki

Autorka dowodzi, iż zagadnienia świadka, świadectwa i zaświadczania prowokują do tego, by etyczny wymiar badań humanistycznych rozpatrzyć jako kwestię udziału badacza w strukturze zaświadczania