Artykuły: Magdalena Siwiec

Artykuł dotyczy Norwida i Baudelaire’a jako pisarzy przełomu nowoczesności, których cechuje świadomość uczestnictwa we współczesnych im procesach społecznych i kulturowych. Głównym punktem odniesienia są Reguły sztuki Pierre’a Bourdieu, piszącego o kształtowaniu się nowego pola literackiego, w czym mają udział obaj poeci. Analizie poddane są ich wypowiedzi traktujące o zależności sztuki od praw rynkowych i od pola władzy reprezentowanej przez różne instytucje. Zaprezentowana tu lektura eksponuje niejednoznaczny – choć w dużej mierze krytyczny – stosunek do procesów nowoczesności obu pisarzy, których za A. Compagnonem można nazwać antimoderenes.

Słowa kluczowe: Cyprian Norwid, Charles Baudelaire, pole literackie, Pierre Bourdieu, reguły sztuki, nowoczesność

Artykuł podejmuje komparatystyczny trop stawiający Norwida obok Baudelaire’a w duchu propozycji H.R. Jaussa, ukazującego tych dwóch poetów jako poetów progu nowoczesności. Dotyczy kwestii dwuznacznego stosunku Norwida i Baudelaire’a zarazem do nowoczesności i do romantyzmu (wyznaczającego jeden z kierunków współczesności, a jednocześnie stanowiącego element szeroko rozumianej tradycji). Ukazana jest tu dwuznaczność poszytego lękiem stosunku obu poetów do wielkich poprzedników – określanego przez nich samych jako stygmatyczny. Owa stygmatyzacja romatyzmu jawi się jako źródło współistnienia w twórczości Norwida i Baudelaire’a – w ich tekstach poetyckich, esejach estetycznych i listach – sprzecznych tendencji (z jednej strony – rozsadzanie, polimorfizm i decentracja, a z drugiej – dążenie do centrum).

Artykuł dotyczy wybranych liryków romantycznej poetki francuskiej – Marceline Desbordes-Valmore, w których poezja i kobiecość zostają zderzone jako wartości przeciwstawne, wykluczające się, a jednak współistniejące. Mimo wyraźnej deprecjacji własnej twórczości, obnażaniu jej słabości, cząstkowości, niepewności, Desbordes-Valmore nie jest tu przedstawiona jako pisarka mimikry, ale jako pisarka ustanawiająca inną – pozytywną odmienność pisarstwa kobiecego. To poezja emocjonalna, prosta i naiwna, ale świadomie wybrana ze względu na przypisany jej walor prawdziwości. Zbadaniu problemu autotematyzmu kobiecego w romantyzmie służy śledzenie retorycznych przywołań Muzy w Elegiach. W przedstawionej w wierszach rywalizacji między miłością a Muzą pozornie zwycięża ta pierwsza. W istocie poezja z namiętności czyni swój przedmiot, pisarstwo staje się szansą na przezwyciężenie miłosnego szału, przekroczenie przez podmiot-poetkę siebie samej jako kobiety kochającej, na tożsamościową transgresję.

Artykuł prezentuje ewolucję podmiotu tekstów lirycznych Adama Mickiewicza przez pryzmat transformacji motywu żeglugi w twórczości poety

Interpretacja utworu przez pryzmat motywu Orfeusza

O skrajnych waloryzacjach wizerunków miasta w czterech wizjach poetyckich: u Słowackiego, Nervala, Hugo i Mickiewicza