Przedmiotem analizy przedstawionej w niniejszym artykule są postpamięciowe próby mierzenia się z widmową obecnością traumy spowodowanej przez doświadczenie I wojny we francuskich krótkich formach narracyjnych przełomu XX i XXI wieku autorstwa Henri-Frédérica Blanca, Gisèle Bienne oraz Cathie Barreau. W małych narracjach postać świadka drugiego stopnia jest przedstawiona mniej jako podmiot nawiedzany przez widmo I wojny, a bardziej jako przywołujący jej duchy, podejmujący, z różnym skutkiem, próbę ich oswojenia, ożywienia, włączenia we własną historię. Praca fikcji staje się tu substytutem werbalizacji traumy i jeśli nie prowadzi do symbolicznego uleczenia, to ułatwia pogodzenie się ze świadomością nieprzemijalności śladów pozostawionych przez przeszłość.
Słowa kluczowe: I wojna, widmo, trauma, narracja, świadek drugiego stopnia