Autor omawia przyczyny, konteksty i przejawy zainteresowania chłopską tożsamością na różnych obszarach współczesnej kultury – w literaturze, sztuce, humanistyce. Przeciwstawia te poszukiwania tradycyjnym ujęciom, bliskim folkloryzacji bądź stygmatyzacji, a za wspólny wyznacznik nowszych ujęć uznaje dążenie do krytycznej rewizji utrwalonych narracji w kontekście wspólczesnego dyskursu
Słowa kluczowe: chłopskość, folklor, stereotypy, nacjonalizm, pamięć zbiorowa
Grzegorz Grochowski
IBL PAN
Numer nawiedzony
Tekst jest próbą szkicowego przedstawienia głównych wyznaczników transdyscyplinarnej orientacji badawczej, nawiązującej do poznawczych założeń analizy spektralnej. Autor przywołuje wybrane interpretacje figury widma, stanowiącej centralną kategorię omawianego projektu, a także podstawowe konteksty, w jakich problematyka ta bywa zwykle rozpatrywana. Omawia filozoficzne inspiracje kierunku, jego programowe odniesienia do zastanych tradycji myślowych, a także przykłady autorskich konkretyzacji świadczące o jego wewnętrznym zróżnicowaniu. Stara się też wskazać obszary praktycznego zastosowania podobnych ujęć oraz zasygnalizować ogólne przesłanki decydujące o ich zauważalnej popularności.
Słowa kluczowe: widmo, widmontologia , spektralność, krypta, nawiedzenie, psychoanaliza
Tekst jest próbą naszkicowania głównych wyznaczników semiotyki wąsów jako emblematu sarmackiej kultury, mocno utrwalonego w polskiej tradycji. Omówienie to skupia się głównie na historycznych przekazach, ale wskazuje też przykłady afirmatywnych i polemicznych odniesień do szlacheckiej ikonografii we współczesnych praktykach dyskursywnych.
Tekst stanowi próbę wstępnego przybliżenia kategorii posthumanizmu, wyznaczającej główną ramę pojęciową prac zgromadzonych w tym numerze. Autor wskazuje niektóre inspiracje myślowe omawianego nurtu, historyczne okoliczności towarzyszące jego powstaniu, związane z nim przesunięcia pojęciowe w dyskursie nauk humanistycznych, wybrane przykłady jego oddziaływania w praktyce artystycznej, a wreszcie dylematy poznawcze stające przed jego przedstawicielami w trakcie pracy badawczej.
Autor rozważa wybrane przesłanki i konsekwencje zainteresowania kategorią polityczności we współczesnej humanistyce. W swym omówieniu skupia się na wspólnych obszarach zainteresowania różnych tradycyjnych dyscyplin, zwracając uwagę przede wszystkim na zagadnienia agoniczności i reprezentacji
Wstęp do numeru 4/2010, Kognitywizm, konstruktywizm, literatura.
Najciekawsze w wiedzy o literaturze (czyli: o bytach ukonstytuowanych w ramach pewnych języków) jest pograniczne usytuowanie w obszarze pomiędzy różnymi subdyscyplinami, ale i przeciwstawnymi dążeniami – metody nastawione na szukanie analogii i oddziaływań, czasem oparte na ryzykownych hipotezach albo błądzące wśród przerysowań, bliższe dynamice przemian artystycznych, a także w większym stopniu podatne na twórcze aplikacje i rozwinięcia.
Artykuł poświęcony szczególnej odmianie tekstów multimedialnych (polisemiotycznych), utrwalonych w rozmaitych materiałach znakowych i odwołujących się do odmiennych reguł budowania sensów
Recenzja. Genologia dzisiaj, red. W Bolecki, I. Opacki, Z Dziejów Form Artystycznych w Literaturze Polskiej, t. LXXXII, Warszawa 2000
Recenzja. pisanie Białoszewskiego. Szkice, red. M. Głowiński i Z. Łapiński, Warszawa 1993
Recenzja. Wojciech Tomasik: Słowo o socrealizmie. Szkice, Bydgoszcz 1991