Rozprawa Orient – rasa – ewolucjonizm stanowi charakterystykę języków dziewiętnastowiecznej nowoczesności, występujących na kartach Faraona Bolesława Prusa. Wychodząc z założenia o konieczności uwzględnienia dyskursów współczesnych pisarzowi w badaniach nad powieściową reprezentacją, autor artykułu skoncentrował się na trzech z nich. Są nimi: orientalistyczny system wiedzy, kategoria „rasy” oraz ewolucjonistyczna teoria religii sformułowana przez Herberta Spencera. Nieuwzględnione we wcześniejszych badaniach nad utworem, pełnią one istotną funkcję kompozycyjną, określają charakter postaci oraz kształt obecnych w tekście konfliktów społecznych. W zasadniczy sposób przeformułowują także przekonania o specyfice utworu realistycznego z akcją osadzoną w przeszłości.
Słowa kluczowe: Orientalizm, „rasa”, ewolucjonizm, Bolesław Prus, Egipt, historia