Żegnamy członkinię naszej Rady Redakcyjnej, prof. Annę Zeidler-Janiszewską (1951-2017), dziękując Jej za wieloletnią życzliwość i spontaniczne odwiedziny w Redakcji po posiedzeniach KNOK PAN. Przypominamy fragment Jej tekstu z nr 4/2006 (s.9): "Jeszcze nie tak dawno filozofowie nauki zastanawiali się nad tym, czy dzieje humanistyki można opisywać w sposób analogiczny do dziejów przyrodoznawstwa. Jeśli wyróżniali (z uwagi na odmienne kryteria) stadia rozwojowe przyrodoznawstwa i zarazem reprezentowali stanowisko naturalizmu metodologicznego, humanistykę lokowali zawsze na odpowiednio niższym - w stosunku do teoretycznej wiedzy przyrodniczej - szczeblu „zaawansowania”. Czynili tak i wówczas, gdy uwzględniali swoistość humanistyki wyeksponowaną w ramach tzw. przełomu antypozytywistycznego. Jednak lepsze czasy dla pozycji humanistyki nastały wraz z koncepcją paradygmatów badawczych Kuhna i tzw. epistemologicznego anarchizmu Paula K. Feyerabenda, nie mówiąc o postmodernistycznej aurze, która z jednej strony znacznie osłabiła myślenie o humanistyce w kategoriach naukowości, z drugiej jednak „wywyższyła” ją poniekąd, eksponując kulturowo-interpretacyjny status teorii przyrodniczych. Jednocześnie pojawiły się próby spojrzenia na dynamikę współczesnej nauki w perspektywie pragmatyki badań naukowych, określonej przez kompleksowy charakter zadań poznawczo-praktycznych. Dyskurs metodologiczno-teoretyczny przeniósł się w ten sposób z wyżyn filozoficznych konceptualizacji na niziny dzisiejszych badawczych praktyk." (AZJ w TD 4/2006, s. 9)

Nowy numer o nowej humanistyce, a w nim: Kil, Małczyński i Wolska piszą o „laboratoryzacji” humanistyki, Nycz o głównych nurtach nowej humanistyki na świecie, Czapliński o najważniejszych propozycjach badawczych w humanistyce ostatniej dekady, Skrendo o naukowym statusie badań humanistycznych, Łebkowska o autorefleksyjności współczesnej humanistyki, Koziołek o nowej propozycji humanistyki literaturoznawczej, Domańska o sprawiedliwości epistemicznej w humanistyce zaangażowanej, Rewers o koncepcji ‘kulturynatury’, Pawlicka o transformacji strukturalnej humanistyki, a do Nowej Humanistyki krytycznie odnosi się Bielik-Robson. Ponadto: Sendyka o humanistyce forensycznej wrażliwości, Kobielska o problemie zaangażowania w kulturoznawczych badaniach nad pamięcią, Dauksza o realizmie afektywnym, Kuziak o polityczności polskiej humanistyki, Tabaszewska o literaturoznawstwie służebnym, a Cieński o nowej humanistyce i problemie ciągłości tradycji. W numerze również: Momro o epistemologii anachronizmu, Sugiera o praktykach kontrfaktualnych, Żychliński o przemianach współczesnych fikcji literackich, Żylińska o istnieniu obrazów „po człowieku”, Shallcross o praktykach hybrydowego zespolenia cytatu z jego materialnym nośnikiem, Rejniak-Majewska o roli tytułów w sztuce abstrakcyjnej, Antonik o społecznym życiu literatury, Neuger o problemach z przekładem tego, co lokalne w poezji, Rakowski o nowy polach poznawczych w antropologii oraz Barcz na temat nowej pamięci o powodzi. Ponadto artykuły o humanistyce cyfrowej: Szczęsna pisze o humanistyce wobec rozwoju technologii cyfrowych, a Maryl odpowiada na pytanie, kim są polscy humaniści cyfrowi. Publikujemy także: tłumaczenia – Segal o piśmienności kulturowej oraz Morettiego o specyfice pracy we współczesnym laboratorium literackim, rozmowę z Joanną Rajkowską na temat projektu Samobójczynie oraz recenzje, w tym – Góreckiego o Encyklopedii gender.

Nowy numer poświęcony polskiej pamięci, a w nim: Nycz o trzech metaforach polskiej pamięci (krajobrazie, palimpseście oraz węźle), Bielik-Robson o patologiach pamięci w kontekście teorii Klein, Lipszyc o pozycji paranoidalno-schizoidalnej polskiego podmiotu zbiorowego, Bojarska o pamięci wielokierunkowej oraz Tokarska-Bakir o pamięci nieumarłej na przykładzie dyskursu o pogromie kieleckim. W numerze również cykl tekstów o niepamięci: Sendyka o pamięci semiotycznej i wernakularnej oraz niepamięci, Leder o (nie)pamięci emancypacji, Chwin o śladach i mechanizmach niepamiętania, Bilewicz o (nie)pamięci zbiorowej jako formie regulacji emocji oraz Tabaszewska o brakach i naddatkach polskiej pamięci. Ponadto teksty dotyczące Zagłady: Leociak analizuje polską pamięć Zagłady w perspektywie katolicko-narodowej, Głowacka historię sporów o Shoah Lanzmanna, Dauksza status polskich ocalonych z obozów koncentracyjnych, a Kapralski zagładę w polskich kulturach pamięci. W numerze również Zaremba i Czapliński (polemicznie) o genezie rewolucji Solidarności, Rakowski o alternatywnej historii społecznej, Kurczewska o wspólnotach pamięci lokalnej i narodowej, Sajewska o nekroperformansie, Niziołek o historii społeczności homoseksualnych w Polsce, a Saryusz-Wolska o współczesnej ikonografii prawicowej.

Nowy numer o śnie, a w nim m. in. Łapiński porównuje freudowskie i psychobiologiczne koncepcje snu, Lipszyc – freudowską metodę objaśniania marzeń sennych i benjaminowską teorię konstelacji, a Kowalski opisuje doświadczenie snu u Benjamina. Ponadto Owczarski o granicy między literacką a nieliteracką relacją snu, Dalasiński o nieonirycznej konwencji „literatury snu” oraz Kuziak interpretuje zjawisko ‘snu polskiego’. W numerze również: Nycz analizuje twórczość Schulza przez pryzmat kategorii „ekstrawagancji”, Głowacka – powieści H.G. Adlera, Śniedziewski – metaforę czarnego słońca w utworach Nervala, a Tyszkiewicz – przypadek inwigilacji Jerzego Zawieyskiego. Wśród artykułów także Musiał o literaturoznawstwie przyszłości, Piekarski o „kryptonimicznej” strategii lekturowej, Masłoń o strategii pisarskich Sebalda, a Ryczek – interpretacji retorycznej ody Sarbiewskiego. Ponadto: Zdrodowska pisze o studiach nad niepełnosprawnością, Dobrowolski – o somaestetyce tożsamości, a Muca o afazji, w tekście i wywiadzie z Karoliną Wiktor. Oprócz tego tłumaczenia: Windt o śnie, świadomości i jaźni, Underhill o przestrzeni między świętym a świeckim i Didi-Huberman o obrazie krytycznym wraz z osobnym komentarzem Leśniaka, a także recenzje: Czermińska o Melancholii i poznaniu, Dybel o Płci przerażającego Łazarz, Misiak o Senniku polskim Owczarskiego, Dalasiński o Queerowych subwersjach Sobolczyka oraz Osiński na temat książki Psychoanaliza – ziemia obiecana? Dybla.

W numerze o różnych wymiarach wstydu m. in. Czapliński analizuje współczesne ‘wojny’ wstydów, Leder nieoczywiste związki pokoleniowego wstydu i dumy, Rakowski kulturę zawstydzenia, a Dunin kamp jako jedną ze strategii bezwstydu. Ponadto Szybowicz porównuje funkcjonowanie wstydu w peerelowskiech i współczesnych powieściach dla dziewcząt, Panek przedstawia cztery filozoficzne koncepcje wstydu, a Niziołek działanie cenzury w afekcie. Wśród artykułów również Dauksza o interpretacji relacyjnej, Cembrzyńska o relacjach ludzi i insektów w kontekście wojny oraz analizy: Pamiętnika z okresu dojrzewania jako „pamiętnika negatywnych afektów” (Warkocki), sposobów wytwarzania Inności w polskich przekładach Idioty (Tomasik), etycznego kontekstu Morfiny (Koza), kategorii wstrętu w Trocinach (Wróblewski), afektywnych reportaży Aleksijewicz (Tabaszewska), poezji Grynberga (Koprowska) oraz wpływu lektury Braci Karamazow na poglądy Wittgensteina (Dehnel). Ponadto przekłady: Ahmed o wstydzie jednostkowym i możliwości jego przeniesienia na naród, Nussbaum o specyfice kary wstydu, Kosofsky Sedgwick o wstydzie jako afekcie tworzącym tożsamość podmiotów queerowych, Tomkinsa o naturze relacji między wstydem i upokorzeniem oraz Wilce’a o rozprzestrzenianiu się wstydu w nowoczesności.