Odpowiedź na polemikę Jana Sowy z tezami Polityki wrażliwości.
Odpowiedź na polemikę Jana Sowy z tezami Polityki wrażliwości.
Artykuł jest próbą uporządkowania skomplikowanego stosunku Rolanda Barthesa do rzeczywistości: od myślenia o niej w kategoriach strukturalistycznych do traktowania jej na sposób bardziej egzystencjalny. Niejednoznaczne poglądy Barthesa umieszczone są w kontekście teorii Freuda dotyczącej nerwic i psychoz, która jednocześnie tworzy szerokie ramy dla rozumienia nowoczesności. Z tego względu, stanowisko Barthesa, rozpiętego między nerwicowym i psychotycznym odniesieniem do rzeczywistości potraktowane jest jako emblemat postawy nowoczesnej.
Omawiając cztery współczesne wizje humanistyki (Marquard, Nussbaum, Rorty, and Fish), autor opowiada się za stanowiskiem, które zakłada, iż nauki humanistyczne mają polityczny wpływ na społeczeństwo, wbrew konstatacjom liberalnych zwolenników wolnego rynku. Głównym celem humanistyki jest, według autora, przemiana wyobraźni społecznej przy pomocy rozlicznych słowników, wykorzystywanych do opisu ludzkiego doświadczenia.
O etycznym charakterze interpretacji, pojmowanej jako negocjacja pomiędzy dwoma niemożliwościami: (1) podporządkowania się wyłącznie prawu i (2) stworzenia całkowicie prywatnej narracji
Sprzeciwiając się „obiektywistycznemu” modelowi nauki, Autor proponuje, by humanistykę pojmować jako „kształcenie wrażliwości” – jako przedpoznawczą sferę obcowania ze światem, ściśle związaną z interpretacją.
Autor dowodzi, iż tym, co łączy dyskurs antropologiczny z literackim, jest zanurzenie w egzystencji pojmowanej jako sfera pośrednia między nagim życiem i wiedzą konceptualną
Analizując związki antropologii z interpretacją, Autor dowodzi, iż zarówno podmiot, jak i prawda są efektem, a nie przyczyną doświadczenia, nierozdzielnego od sterującego nim kulturowego kontekstu i sfery społecznych negocjacji
Autor analizuje kwestię reprezentacji na tle relacji międzyznakowych, traktując ją jako kategorię ekonomiczną, dotyczącą każdej wymiany w obrębie kultury: rzeczy na znaki, signifiants na signifiés, znaków na inne znaki, znaczenia na inne znaczenia
Polemika z: Tomasz Kunz Swój do swego po swoje? (Kilka uwag do tekstu Michała Pawła Markowskiego)
Autor postuluje absolutną swobodę wyboru między rozmaitymi odczytaniami w akcie interpretacji, kreśląc różnicę między egzegezą a użyciem tekstu
Korekta przypisu z artykułu Granice anarchizmu interpretacyjnego Andrzeja Szahaja (w tym samym numerze) a zarazem przykład praktyki interpretacyjnej korektora
Recenzja. Krzysztof Pomian, Zbieracze i osobliwości. Paryż-Wenecja. XVI-XVIII wiek, przeł. A. Pieńkos, Warszawa 1996
Miejsce Nietzscheańskiej filozofii interpretacji w hermeneutycznej tradycji i… poza nią
Recenzja. Tadeusz Komendant, Władze dyskursu. Michel Foucault w poszukiwaniu siebie, Warszawa 1994
Recenzja. Tadeusz Rachwał, Tadeusz Sławek: Maszyna do pisania. O dekonstruktywistycznej teorii literatury Jacquesa Derridy, Warszawa 1992
Autoprezentacja jako nieprzekraczalny mityczny horyzont własnego myślenia w późnej twórczości Czesława Miłosza
Rozważania nad teorią literatury Barthes’a – jej paradoksalnością i głębszym znaczeniem